HET GESJOEMEL IN HET MAGISTRATENEXAMEN : ‘Fraudeurs worden beloond, de klokkenluidster willen ze in de gevangenis’

 



Zes kandidaat-magistraten kregen van advocaat-generaal Carl B. tips en vragen voor het aartsmoeilijke magistratenexamen van 2024 doorgespeeld. De vriendendienst bleef lang onder de radar, tot twee West-Vlaamse advocaten het bedrog ontdekten en hemel en aarde moesten bewegen om het hogerop aan te kaarten. Maandag krijgt Carl B. te horen welke straf hij krijgt, intussen riskeert een klokkenluider zelf drie jaar cel wegens... hacking. Een reconstructie door het weekblad Humo.

 “Sla me alsjeblieft niet dood”, smeekte advocaat-generaal Carl B. (60). “Herleid me niet tot die ene fout.”

Het was woensdag 14 mei. B. was als een schim de tuchtrechtbank binnengekomen, in een klein zaaltje op de hoogste verdieping van het Gentse justitiepaleis. Voor hij het laatste woord kreeg, had zijn advocaat Luc Arnou beschreven hoe de openbaring van het doorspelen van examenvragen aan kandidaten hem zijn relatie had gekost, en zijn eigen huis. Hoe zelfs zijn dochter geen contact meer met hem wilde. Zij was in 2022 een van de laureaten van het magistratenexamen. Ze had er keihard voor geblokt en was er volgens Arnou op eigen kracht in geslaagd. Natuurlijk was geen mens nu nog bereid om dat te geloven.


“Ik werd gepest op het parket-generaal”, zei B. nog, doelend op een andere topmagistraat daar.

Carl B.: “Hij kwam elke dag een scheet laten in mijn bureau, legde gebruikte lottobriefjes in mijn kantoor en nam in mijn afwezigheid mijn telefoon op: ‘Ik ben Carl B.’”

Daarom, beweerde Carl B., had hij de jonge Nicolas S. geholpen bij het magistratenexamen.

Carl B.: “Toen Nicolas S. zei dat hij werd gepest, raakte mij dat.

“Ik stond niet met dat examen op de markt, hè. Spijt komt altijd te laat. Dit had niet mogen gebeuren. U kent de boutade: kon ik de klok maar terugdraaien. Ik zou u willen vragen dat ik opnieuw aan de slag mag.”

Carl B. zinspeelde op zelfdoding als de rechtbank het Openbaar Ministerie zou volgen in zijn vordering. Die klonk zo: “Ik zie geen toekomst meer voor Carl B. in de magistratuur. Ik zie niet hoe hij ooit nog kan functioneren en adviseer ambtshalve ontslag.”

KRACHTTERMEN

Als je de volledige naam van Carl B. door Google haalt, krijg je hem te zien in een knalrode toga met een witte kanten morsslab en een norse blik. Met daaronder linkjes naar oude rechtbankverslagen in Het Nieuwsblad of Het Laatste Nieuws. De advocaat-generaal eist aan het eind van een assisenproces 25 jaar gevangenisstraf tegen een vrouw wier 8-jarige zoon, volgens haar per ongeluk, ether had gedronken en was overleden. Hij vordert 21 jaar tegen een twintiger die op een fatale dag meer aandacht had voor haar smartphone dan voor het 2-jarige zoontje van haar vriend in zijn badje.

Carl B. heeft Nicolas S. op de valreep, net voor het examen, nog gebeld met de melding dat een van de tien eerder doorgespeelde examenvragen is weggevallen en vervangen door een andere.Belga

Carl B. was 27 jaar lang magistraat. Toen hij het werd, bestond er nog geen examen. Tot in 1999 had je in België twee dingen nodig om magistraat te worden: een juristendiploma en de juiste partijkaart. Benoemingen van magistraten – rechters en leden van het Openbaar Ministerie – werden verdeeld onder de partijhoofdkwartieren. Van elke rechter was in de wandelgangen min of meer bekend of hij of zij oranje, blauw dan wel rood was.

Na de ophef rond de vervroegd vrijgelaten Marc Dutroux richtte de regering in 1999 de Hoge Raad voor Justitie (HRJ) op. Die raad, samengesteld uit tweejaarlijks te verkiezen magistraten en advocaten, zou voortaan een groot nationaal magistratenexamen organiseren. Objectivering van de benoemingen moest helpen om het beschadigde vertrouwen van u en ons allemaal in justitie te herstellen.

Het examen staat bekend als aartsmoeilijk. In zijn jaarverslagen in 2010 en 2011 schrijft de HRJ: “Het slaagpercentage ligt vrij laag. Gelet op de maatschappelijke relevantie van de taken van een magistraat dient de lat zo hoog mogelijk te worden gelegd.” In 2010 slaagt maar één op de tien deelnemers, in 2011 13,3 procent.

Het examen heet ook ultrageheim te zijn. Slechts drie mensen bij de Hoge Raad kennen vooraf de casus en de mondelinge vragen waarmee de kandidaten zich moeten bewijzen. Carl B. was sinds 2021 een van die drie uitverkorenen.

Kandidaten, meestal jonge juristen zonder grote ambities in de advocatuur, kunnen maximaal vijf keer deelnemen. De meeste Belgische magistraten van na 1999 zijn dat pas geworden na meerdere deelnames.

Maar op zondag 3 maart 2024 ziet de HRJ zich genoopt in een persbericht te melden: “De voorbije dagen kwam aan het licht dat een lid van de examencommissie, zelf een magistraat, de opgave vooraf aan een kandidaat bezorgde. (...) Er zijn ook bij ons tal van krachttermen gevallen. Elk onbegrip is terecht.”

KLEOS-OPZOEKINGEN

Naast Carl B. werden kort daarna drie andere West-Vlaamse magistraten (al dan niet tijdelijk) geschorst: de Brugse afdelingsprocureur Yves S., zijn echtgenote-rechter Els W. en Johan L., de Ieperse collega van S. De zoon van S. en W. en de dochter van L. kregen de vragen vooraf doorgespeeld door Carl B. Volgens een later vonnis van de tuchtrechtbank hadden zij, liefhebbende vaders en moeder of niet, als magistraten “de ambtsplicht om bij de bevoegde overheid melding te maken van het strafbare feit”.

De Brugse afdelingsprocureur Yves S., wiens zoon op voorhand de examen doorgespeeld kreeg van Carl B.Humo

Tijdens de zitting van de tuchtrechtbank op 14 mei vertelde Carl B. hoe het allemaal was begonnen met een amicale babbel op de receptie bij de start van het nieuwe gerechtelijke jaar in Gent, op vrijdag 1 september 2023. Hij was aan de praat geraakt met Johan L., wiens dochter begin dat jaar was gebuisd voor het vorige examen. “Ik kende dat meisje niet”, zei B. “Ik heb haar nooit gezien of gehoord.”

Hij stelde aan L. voor dat zijn dochter opnieuw zou deelnemen. Hij beloofde voor haar “een goed woordje te doen bij haar deliberatie”. Zoals dat meestal gaat op recepties kwam iemand zich ongevraagd bij het gezelschap voegen. “De vader van Nicolas S. stond daar”, zei Carl B. “Ook Nicolas ging deelnemen aan het examen. Bij hem was het heel concreet. Dan is hij bij mij op kantoor geweest.”

Dat gebeurde op 21 december 2023, op de eerste verdieping in het gebouw van het parket-generaal in de Savaanstraat 11/101, hartje Gent. “Daar hebt u hem de casus gegeven van het examen dat op 13 januari zou plaatsvinden”, aldus de voorzitter van de tuchtrechtbank. Carl B. kon enkel instemmend knikken.

Nicolas S. behoort tot de coronageneratie, twintigers voor wie het studentenleven zich voor een groot stuk afspeelde in een kamer, zoomend voor een computerscherm. Hij loopt stage in het kantoor van de Brugse advocate Suzy Cooleman. Hij heeft daar eind 2023 verlof gevraagd, en gekregen, om zich voor te bereiden op het magistratenexamen.

“Het kantoor werkt met Kleos”, zegt een goedgeplaatste bron. “Kleos is software waarmee je opzoekingen kunt doen in eerder uitgesproken vonnissen. Je doet dat om juridische precedenten op te zoeken. Vanop het kantoor Cooleman konden ze zien dat Nicolas thuis stiekem op Kleos had ingelogd en heel gericht opzoekingen was beginnen te doen. Dat hoorde niet, dat was in elk geval niet wat met zijn stagebegeleidster was afgesproken.

“De enige logische verklaring was dat hij wist naar wat voor precedenten op het examen zou worden gevraagd. Het was simpel: als de opzoekingen van Nicolas S. achteraf zouden blijken te matchen met de op het examen gestelde vragen, wat ze voor de volle 100 procent zouden doen, dan was dat een bewijs van voorkennis, dus fraude.”

‘Vanop het kantoor van Suzy Cooleman (foto) zagen ze dat Nicolas S. met de Kleos-software gericht opzoekingen had gedaan. Die matchten voor 100 procent met de examenvragen.’rv

In West- en (in mindere mate) Oost-Vlaanderen gaan al langer geruchten over hoe fils en filles à papa met voorkennis aan het examen beginnen. Hoe ze de zaal binnenkomen en meteen beginnen te pennen, zonder oog te hebben voor de vragen op het examenblad.

De geruchten worden mee gevoed door data. Van edities 2010 tot 2019 bedroeg het gemiddelde slaagpercentage volgens de jaarverslagen van de HRJ 15,8 procent. In editie 2021, het eerste dat Carl B. hielp te organiseren, werd dat 28,5 procent. Een jaar later was het 36,5 procent.

In 2021 waren er 35 laureaten. 21 onder hen kwamen uit Oost- of West-Vlaanderen. Antwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant en Brussel waren samen goed voor 14 laureaten. De jaren daarna tonen dezelfde wanverhoudingen: Oost- en West-Vlamingen waren statistisch meer dan dubbel zo schrander als alle anderen.

PLEASER

Suzy Cooleman weet niet goed wat ze aan moet met de ontdekking in haar Kleos-account. Ze belt op 11 januari met Karel Simaey, een bevriende advocaat uit Zedelgem. Hij heeft zelf ooit deelgenomen aan het magistratenexamen, maar was niet geslaagd. Hij kan zich sindsdien enkel ergeren aan wat hij her en der opvangt over de manier waarop het anderen, meestal zonen- of dochters-van, met de vingers in de neus wél lukt.

“Ik handelde uit rechtvaardigheidsgevoel”, zegt Simaey wanneer hij later door de Brusselse raadsheer Wim De Troy wordt ondervraagd. Die laatste leidt vanuit het hof van beroep in Brussel het onderzoek naar de fraude met het magistratenexamen. In eerste instantie was dat toevertrouwd aan de Gentse procureur-generaal Erwin Dernicourt, maar daar wrong al snel iets.

Advocaat Karel Simaey stuurt een brief naar de Hoge Raad, met bewijzen. Hij weet: hiervan kunnen ze onmogelijk nog wegkijken.rv

Humo ging zelf aan het puzzelen en reconstrueert hoe de fraude aan het licht werd gebracht. Of vooral: hoe weinig het heeft gescheeld of dat was nooit gebeurd en alles was met de mantel der liefde bedekt.

Woensdag 9 januari. Carl B. belt de Ieperse afdelingsprocureur Johan L. met de vraag of hij “nog meer inlichtingen wenst”.

Het valt op: in bijna alle gevallen waarin de examenfraude achteraf kan worden geobjectiveerd, lijkt het initiatief eerder van Carl B. zelf te komen. Het heeft er alles van weg dat er in West-Vlaanderen een mininetwerkje bestaat van magistraten die alle sleutelposten het liefst binnen de eigen familiekring houden. “Ik wilde die mensen helpen”, brengt Carl B. daar op de zitting van 14 mei tegenin.

Rechter: “Een getuige noemde u een ongelooflijke pleaser.”

Carl B.: “Dat ben ik niet, denk ik. Wat ik wel ben, is extreem collegiaal.”

Er is een bijkomende reden waarom Cooleman te rade gaat bij advocaat Simaey. Iedereen in het lokale gerechtelijke wereldje weet dat Simaey een jeugd- en fietsvriend is van procureur Filiep Jodts, de hoogste in rang bij het parket in West-Vlaanderen. Ze hoopt zo de zaak bij Jodts aan te kaarten.

Zaterdag 13 januari. Dag van het examen. In de loop van de dag belt Simaey naar Jodts. Hij heeft het over “geruchten” als zou Nicolas S. zijn “gecoacht” door Carl B. en vermoedelijk zelfs meer dan dat.

Dat blijkt achteraf ook. Carl B. heeft Nicolas S. op de valreep, net voor het examen, nog gebeld met de melding dat een van de tien eerder doorgespeelde examenvragen is weggevallen en vervangen door een andere.

Maandag 15 januari. Nicolas S., geslaagd voor het examen, wordt terug verwacht op het kantoor van Cooleman, maar stuurt zijn kat. “Hij bezorgde ’s avonds een ziektebriefje voor veertien dagen”, lezen we in een van de vonnissen van de tuchtrechtbank. “Uit het voorgelegde medisch attest blijkt dat Nicolas S. arbeidsongeschikt was bevonden van 15 tot 29 januari 2024.”

Dinsdag 23 januari. Filiep Jodts belt Lucia Dreser. Zij was een jaar eerder voorzitster van de Hoge Raad voor Justitie en is er nu nog voorzitster van de Nederlandstalige benoemings- en aanwijzingscommissie. Volgens de dossierstukken waar Humo kennis van kreeg, duurt het gesprek 38 minuten. In een verhoor zegt Jodts later: “Het ging rond dat Nicolas S. was gecoacht door Carl B.” Er was ook sprake van een zekere A.

A. is een jurist bij een parket, ergens te lande. Net als Nicolas S. en de dochter van L. slaagde hij voor het magistratenexamen van 13 januari. En ook hij zou zijn geholpen.

Diezelfde dinsdag gaat procureur Jodts dineren met drie collega-magistraten. Carl B. komt ter sprake. Er wordt gesproken over een “algemeen bekende praktijk van coaching” en dat dat eigenlijk niet kan.

Donderdag 25 januari. Jodts belt opnieuw met HRJ-topvrouw Dreser. Aan het eind van het gesprek komen beiden tot de conclusie dat het allemaal om niet veel meer kan gaan dan hearsay en er geen hard bewijs is.

Maandag 29 januari. Nicolas S. daagt alweer niet op op het kantoor van Cooleman. De advocate heeft het er nu helemaal mee gehad. Haar stagiair maakte misbruik van kantoorsoftware voor niet zo koosjere privédoeleinden, stuurde een in haar ogen dubieus doktersbriefje en komt nu gewoon helemaal niet meer opdagen. Ze laat hem weten dat de stage hier en nu eindigt.

Cooleman krijgt even later telefoon van Nicolas’ vader, Yves S., dan nog in functie als afdelingsprocureur. Hij noemt haar in een telefoongesprek van ongeveer 10 minuten “boertig onderkruipsel en slinks”.

Cooleman heeft het gesprek opgenomen, maar de tuchtrechtbank verwierp de tape als bewijsstuk, aangezien S. niet vooraf was ingelicht over de opname.

In kringen rond Nicolas S. valt later te vernemen dat hij in die periode last heeft van paniekaanvallen, nu onder advocaten in het Brugse het nieuws is gaan circuleren over zijn vervalste examen. “Hij wilde er een eind aan maken”, zegt de bron. “Daardoor heeft zijn vader de controle over zichzelf verloren. Hij had op dat ogenblik meer dan goede redenen om zich grote zorgen te maken over het psychische welzijn van zijn zoon.”

Dinsdag 30 januari. Procureur Jodts belt opnieuw met Lucia Dreser over de zaak. Opnieuw luidt de conclusie dat het vast om niet meer dan geruchten moet gaan.

Woensdag 14 en donderdag 15 februari. Karel Simaey belt opnieuw meermaals naar Jodts. Hij heeft nieuwe info. Naast Nicolas S., A. en de dochter van L. zou ook Annabel V.B. vooraf over het examen zijn gebrieft door Carl B. Dat blijkt achteraf ook te kloppen. V.B. is een Brugse parketjuriste. Ze is begin december 2023 door B. uitgenodigd voor een “infosessie” over het examen. Ze heeft die gemist vanwege een reis naar New York.

“Op 3 januari ontmoetten B. en V.B. elkaar”, zegt het vonnis van de tuchtrechtbank, dat V.B. in eerste instantie een schorsing van twee maanden oplegt. “Tijdens die ontmoeting gaf B. enkele tips en toonde hij vervolgens een casus van het examen. Bij haar ondervraging verklaarde V.B. dat zij nooit om die casus had gevraagd. Ze wilde alleen wat informatie over de infosessie. Tijdens het examen merkte ze dat de casus effectief gelijklopend was en dat die voorkennis haar had ‘geholpen’.”

In haar getuigenis voor de tuchtrechtbank argumenteerde Annabel V.B. dat ze “absoluut schuldinzicht” had en zich schaamde. Dat had haar eerder niet belet om op haar gsm alle communicatie over haar contacten met Carl B. te wissen.

‘BOM ONDER JUSTITIE’

Vrijdag 16 februari. Filiep Jodts belt opnieuw Lucia Dreser, 45 minuten lang. Hij legt uit dat de zaak altijd maar grotere proporties lijkt aan te nemen. Hij is nu ook in kennis gesteld van de Kleos-opzoekingen op de computer van Suzy Cooleman. De bewijzen waarvan eerder was gedacht dat ze niet bestonden, bestaan wel degelijk, moet hij mededelen. Volgens wat Jodts achteraf in een verhoor zegt, luidt de reactie van Dreser: “Dat zou een bom zijn onder justitie en de geloofwaardigheid van de Hoge Raad ondermijnen.”

Grote woorden.

Filiep Jodts: “Ik ga daar bij deze stand van zaken niets over zeggen.”

Filiep Jodts, procureur des Konings: ‘Ik heb de verantwoordelijkheid genomen die ik moest nemen.’Maxime Petit

Waarover hebben jullie het 45 minuten lang gehad?

Jodts: “Ik ga hier verder geen commentaar op geven. Ik heb toen de verantwoordelijkheid genomen die ik moest nemen.”

Donderdag 22 februari. Procureur Jodts neemt deel aan een vergadering met onder meer de Gentse procureur-generaal Erwin Dernicourt, de allerhoogste in rang bij het Openbaar Ministerie in het rechtsgebied Oost- en West-Vlaanderen. Ook daar zegt Jodts de fraude ter sprake te hebben gebracht, maar ook nu wordt blijkbaar hoofdzakelijk naar het plafond gestaard en aangestuurd op een prettiger gespreksonderwerp.

Dat lijkt de verklaring te zijn waarom het onderzoek, anders dan eerst aangekondigd door de HRJ, niet vanuit het hof van beroep in Gent wordt gevoerd, maar vanuit Brussel.

Tom Bauwens is de advocaat van Yves S., de vader van Nicolas S. Die is als magistraat geschorst en ziet die schorsing al meer dan een jaar om de zoveel maanden verlengd op dezelfde grond: verzuim van ambtsplicht. Artikel 29 van ons strafwetboek zegt: “Elke ambtenaar die in de uitoefening van zijn functie kennis krijgt van een misdaad of een wanbedrijf is verplicht om onmiddellijk de procureur des Konings hiervan te informeren.”

Uw cliënt was zelf procureur. Het wanbedrijf waarover hij kennis had, betrof examenfraude ten voordele van zijn zoon.

Tom Bauwens: “Op de zitting van de tuchtrechtbank heeft hij gezegd: ‘Nood brak wet.’ Hij heeft gehandeld – of liever: niet gehandeld – als vader. Maar hij was niet de enige, hè.”

Wie dan nog?

Bauwens: “De procureur van West-Vlaanderen, en dus de overste van mijn cliënt (Filiep Jodts, red.), wist op 13 januari al hoe de vork in de steel zat. Hij heeft geen actie ondernomen, geen proces-verbaal opgesteld. Hij heeft wel gebeld met de voorzitter van de benoemingscommissie – ook een magistrate – maar daar besliste men om niets te doen. Hij heeft ook contact opgenomen met de procureur-generaal van Gent, en ook die doet geen melding.”

Zij waren geen vaders- of moeders-van.

Bauwens: “Juridisch komt het op hetzelfde neer. Zij werden in kennis gesteld, en ondernamen niets.”

U vindt dat zij net zo goed een inbreuk pleegden op dat artikel 29?

Bauwens: “Die mensen mogen doen wat mijn cliënt wordt aangewreven, en waarvoor hij uiteindelijk een ontslag riskeert. Is dat eerlijk? Ik vind van niet. De advocaat die uiteindelijk als klokkenluider de feiten bij de Hoge Raad aanbracht (Karel Simaey, red.), heeft op zijn knieën moeten smeken om er iets mee te doen.”

RECEPTIE

Niet alleen hij. Ook Suzy Cooleman kan niet vatten dat bijna systematisch van zo manifest aantoonbare fraude wordt weggekeken. Ze belt meerdere keren met Charlotte Verhaeghe, een strafrechtadvocate die net als Lucia Dreser een hoge functie bekleedt bij de Hoge Raad. Cooleman vertelt over de Kleos-opzoekingen.

Ook Verhaeghe onderneemt daarna voor zover we konden nagaan niets. Een verzoek om reactie aan zowel Dreser als Verhaeghe bleef onbeantwoord.

Vrijdag 23 februari. Opnieuw wordt Jodts opgebeld door Simaey. “Hij dreigt er nu mee om naar de pers te stappen”, laat hij achteraf optekenen in een verhoor.

Later die dag, om halfvijf ’s middags, is er de openingsreceptie van het nieuwe gebouw van een politiezone ergens in West-Vlaanderen. Er zijn statafels, er is drank, er zijn chips. Procureur Filiep Jodts, aanwezig, raakt er in gesprek met de lokale korpschef. In een later verhoor blikt Jodts terug op het gesprek, dat ging over de deelname van B., de zoon van de korpschef, aan het magistratenexamen, ruim een maand eerder.

B. werkt in het dagelijkse leven als jurist bij het parket-generaal in Gent, op dezelfde verdieping als Carl B. In zijn verhoor zegt Jodts dat de korpschef hem zei: “Hij heeft het goed gesteld. Het was precies zoals ze het hem hadden gezegd. Ons gesprek is dan onderbroken doordat iemand anders zich erin kwam mengen.”

Volgens een bij het strafonderzoek bevoegde bron had het in het geval van B. te maken met namen van beroemde schilders. “B. heeft vooraf de casus voor de schriftelijke proef kunnen overlopen”, zegt de bron. “Als jurist word je niet verondersteld ook nog eens een master in de kunstwetenschappen te hebben. Als je vooraf weet dat het op dat examen ook over schilderkunst zal gaan, kun je daar de avond ervoor natuurlijk snel nog op blokken.”

B. behaalde volgens onze bron 15,5 op 20. Met hem erbij brengt dat het totale aantal kandidaten dat schijnbaar met voorkennis aan het magistratenexamen van 2024 deelnam op zes. Zes, niet vijf, want tijdens de zitting van de tuchtrechtbank op 14 mei bleek dat Carl B. ook nog eens alle vragen uit het mondelinge deel vooraf had doorgespeeld aan Claire V., alweer een jonge West-Vlaamse parketjuriste met hogere ambities.

Carl B. in de tuchtrechtbank.Gianni Barbieux

Op de zitting van de tuchtrechtbank kwam ook M. ter sprake. Zij nam in 2021 deel aan het magistratenexamen. Ook zij werd vooraf door Carl B. benaderd, zo bleek tijdens de zitting, maar de advocaat-generaal bevestigde ter zitting dat zij inderdaad niet op zijn voorstellen inging.

In 2021 namen 123 Nederlandstalige kandidaten deel aan het magistratenexamen. In de rangschikking der laureaten staat M. dat jaar helemaal bovenaan, op nummer 1.

“Volledig op eigen merites, voor alle duidelijkheid”, zegt de woordvoerster van het parket in Oost-Vlaanderen in een aanvraag tot rechtzetting van een eerdere versie van dit artikel. De woordvoerster benadrukt daarin dat M. een naamgenote is van een Brugse magistraat, maar anders dan eerder bericht in de Krant van West-Vlaanderen en Humo, geen dochter of familie. Er was bij M. overigens geen sprake van een in overleg met Carl B. op het examenformulier aan te brengen merkteken nu zij pas door hem benaderd werd nadat ze haar schriftelijk examen al had ingediend. Waarvan akte.

HACKING

Juristen staan anders in het leven dan andere stervelingen. Bij elke handeling die ze stellen, is hun eerste afweging: wat zegt het strafwetboek hierover? Dat is ook het geval bij advocate Suzy Cooleman. Haar computer is haar eigendom, het daarop openstaande tabblad met vrije toegang tot het Gmail- account van Nicolas S. is dat volgens de privacywet niet.

Maandag 26 februari. Digitale sporen laten achteraf zien dat er veertien documenten vanaf de door Nicolas S. gebruikte kantoorcomputer worden gedownload en op een USB-stick gezet. Daarbij zitten twee aan zijn Gmail-account onttrokken documenten die zwart op wit de examenfraude bewijzen. Het gaat onder meer om de door Carl B. bezorgde casus.

Woensdag 28 februari. Suzy Cooleman belt nogmaals met Charlotte Verhaeghe bij de Hoge Raad. Opnieuw lijkt er vanuit die hoek weinig animo te bestaan om naar iets anders dan een wit plafond te staren.

Later die dag is er een ontmoeting tussen Jodts, Cooleman en Simaey in het thuiskantoor van die laatste. “Op het computerscherm toonden ze mij de inloggegevens”, zegt Jodts in een verhoor. Hij citeert zichzelf, die dag: “Ik heb hier niets mee te maken. Jullie moeten hiermee stoppen of dit aankaarten bij de Hoge Raad voor Justitie.”

Donderdag 29 februari. Karel Simaey stuurt een brief naar de Hoge Raad, met in de bijlage de spijkerharde bewijzen. Het is nu een officiële melding waarvan hij weet dat hij daar als advocaat in diverse West-Vlaamse rechtbanken nog jaren scheef voor zal worden bekeken. Hij zal hierna door velen worden beschouwd als nestbevuiler. Maar hij weet: van een officieel schrijven, met bewijzen, kan de HRJ onmogelijk nog wegkijken.

Zaterdag 2 maart. Nicolas S. en Carl B. worden opgeroepen voor een verhoor in de kantoren van de Hoge Raad in Brussel. Aan S. wordt gevraagd: “Hebt u zich laten begeleiden voor het examen?” Volgens de tekst van zijn verhoor zweert S. bij hoog en bij laag van niet.

‘Een procureur, de voorzitter van de benoemingscommissie en een procureur-generaal doen geen melding, Yves S. riskeert ontslag voor hetzelfde. Is dat eerlijk?’

“Ook Carl B. heeft nog lang zitten ontkennen”, zegt onze bron. “Tot men hen allebei confronteerde met de uit de computer gehaalde documenten. Was dat laatste niet gebeurd, dan waren ze allebei meer dan waarschijnlijk weggekomen met een ontkenning, en excuses voor alle ongemakken.”

Maandag 24 juni 2024. Nicolas S. dient bij de Brusselse onderzoeksrechter Kristien Abrath een klacht met burgerlijkepartijstelling in tegen Suzy Cooleman en Karel Simaey wegens... hacking. Later sluiten ook zijn ouders en Carl B. zich daar als “benadeelde partijen” bij aan.

Maandag 9 juni 2025. Met een schrijven van het parket van Brussel verneemt klokkenluider Suzy Cooleman dat het haar doorverwezen wil zien naar de correctionele rechtbank wegens hacking. Met “de verzwarende omstandigheid van bedrieglijk opzet en het oogmerk te schaden”, zo vermeldt de vordering. Hierdoor riskeert de advocate die de fraude aan het licht bracht in theorie drie jaar gevangenisstraf.

In twee tuchtzaken zijn vorige week verrassend strenge arresten uitgesproken. Afdelingsprocureur Johan L. werd ontslagen als magistraat, net als Annabel V.B. Het is in België zo goed als ongezien dat magistraten worden ontslagen. “De tuchtrechtbank in hoger beroep tilt zwaar aan deze feiten”, zegt woordvoerder Philippe Vanstapel. “Raken aan de integriteit van de toelatingsexamens van justitie staat voor haar gelijk aan raken aan de fundamenten van het maatschappelijke vertrouwen in justitie.”

Over Johan L. zegt het arrest dat hij “zijn dochter de kans heeft ontnomen om op eigen kracht te slagen in het examen dat toegang geeft tot de gerechtelijke stage”.

De vraag is nu hoe consequent justitie zal zijn in de beoordeling van anderen die mee konden profiteren van het pleasegedrag van Carl. B.

De meeste ontmaskerde fraudeurs waagden zich achteraf, mogelijk uit elementair fatsoen, niet aan een nieuwe deelname aan een volgend magistratenexamen. A. en B., die wel worden genoemd in het onderzoek-De Troy maar tot op vandaag verder nergens, deden dat bij het examen van begin 2025 wel. Ze slaagden volgens het Belgisch Staatsblad allebei. Ze kunnen nu beginnen aan hun opleiding tot magistraat.

“Fraudeurs worden alsnog magistraat, de klokkenluidster die de fraude blootlegde, willen ze het liefst in de gevangenis”, zegt een bij een van de vele lopende procedures betrokken West-Vlaamse advocaat. “Niemand kan zich voorstellen dat men Suzy Cooleman écht naar de gevangenis zou sturen, maar zij zit hier nu wel mee.”

De Gentse tuchtrechtbank doet op maandag 30 juni uitspraak over Carl B. De vordering tegen Suzy Cooleman wordt in september behandeld door de Brusselse raadkamer.

© Humo

Reacties